بازار بزرگ تهران یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین مراکز اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی ایران است. ریشه‌های تاریخی آن به دوره صفویه برمی‌گردد، ولی شکل‌گیری و گسترش اصلی‌اش در دوره قاجار، به‌ویژه زمان آقامحمدخان قاجار و ناصرالدین‌شاه اتفاق افتاد.
📍 مکان و وسعت
بازار تهران در قلب شهر و نزدیکی کاخ گلستان و مسجد امام قرار دارد. با گذشت زمان، این بازار به یک مجموعه بسیار بزرگ با راسته‌ها، تیمچه‌ها، سراها و کاروان‌سراها تبدیل شده است.
🕰 دوره‌های مهم:
🕌 صفویه
در این دوران، شهر تهران هنوز اهمیت زیادی نداشت، ولی اولین هسته‌های بازار در نزدیکی امامزاده یحیی شکل گرفت.
👑 قاجار
با پایتخت شدن تهران در زمان آقامحمدخان قاجار، ساختار بازار توسعه پیدا کرد. بازار سرپوشیده، راسته‌ها، حجره‌ها، حمام‌ها و مساجد به آن اضافه شدند.
🏛 پهلوی
در دوره پهلوی بازار تا حدی نوسازی شد، اما ساختار سنتی‌اش حفظ شد. بازار همچنان مرکز تجارت طلا، پارچه، فرش، و پوشاک بود.
🛍 نقش فرهنگی و اقتصادی
-
مرکز تجارت ملی و صادرات/واردات
-
محل تجمع بازاریان، اصناف، و نیروهای اجتماعی
-
نقش مهم در رویدادهای تاریخی مانند انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی
🎯 امروزه:
بازار تهران هنوز هم مرکز اصلی تجارت عمده و خرده در تهران و حتی کشور است. برخی بخش‌های آن مدرن‌سازی شده، ولی هنوز حال‌و‌هوای سنتی‌اش حفظ شده.
